بیشتر بدانیم

ویژه پزشکان
portfolio image

 

بیشتربدانیم

اوتیسم چیست؟

اوتیسم یک اختلال عصبی- رشدی است. بخش‌های مختلف مغز در افراد دارای اتیسم در همکاری با یکدیگر دچار مشکل می‌شوند.

اتیسم اختلالی عصب-رشدی است که در سه سال اول زندگی بروز می‌کند و مادام العمر است، شاخصه‌ی اصلی آن نقص در ارتباط و تعاملات اجتماعی و بروز رفتارهای کلیشه‌ای و خزانه‌ی رفتاری، حرکتی و محدود می‌باشد.
اتیسم بر روی درک افراد از دنیا و تعاملاتشان با افراد اثر می‌گذارد.
افراد دارای اتیسم، دنیا را متفاوت تر از بقیه می‌بینند، می‌شنوند و حس می‌کنند.


اتیسم بیماری نیست و درمان دارویی قطعی نیز ندارد، اما با توانبخشی فرد دارای اتیسم می‌تواند مهارت کسب کرده و زندگی مستقلی داشته باشند و همچنین نبوغ خاصی را از خود نشان دهد.
اتیسم شرایطی به صورت طیف بوده که از شدید تا خفیف متغیر است.
اتیسم بودن به صورت‌های متفاوتی در رفتارهای فرد دارای اتیسم نمایان می‌شود.
بعضی از افراد دارای اتیسم، مشکلات همراه دیگری نیز از جمله کم‌توانی ذهنی، اختلال یکپارچگی حسی، اختلال بیش‌فعالی و نقص توجه، صرع و مشکلات گوارشی دارند؛ که به معنای این است که این افراد نیازمند سطوح حمایتی مختلفی هستند.اتیسم بر روی درک افراد از دنیا وتعاملاتشان با افراد اثر می گذارد. افراد دارای اوتیسم، دنیا را متفاوت‌تر از بقیه می‌بینند، می‌شنوند و حس می‌کنند.

علت اتیسم چیست؟

اتیسم علت واحدی ندارد. زمانی تصور می‌شد که اختلال روان‌شناختی ناشی از تجارب تروماتیک (ضربه به سر)، منجر به انحراف هیجانی و اجتماعی می‌شود که این صحیح نیست. امروزه، پژوهشگران معتقدند که احتمالاً چندین ژن، ترکیب با عوامل محیطی، در ایجاد اتیسم دخیل باشند. همچنین بعضی مطالعات در افراد اتیسم، نابهنجاری‌هایی در چندین ناحیه مغزی شامل مخچه، آمیگدال (بادامه) و هیپوکامپ را نشان داده‌اند. این یافته‌ها قابل توجه و مهم هستند و نیاز به مطالعه بیشتری دارند.

شیوع اختلال طیف اتیسم

میزان شیوع اختلالات طیف اتیسم در دو دهه ی گذشته در سراسر جهان افزایش زیادی داشته است و به طور کلی اعتقاد بر این است که اتیسم در حال افزایش است.

پژوهش‌های ۲۰ سال گذشته تا کنون نشان داده اند که شیوع اختلال اتیسم به دلایل مختلفی در حال افزایش است. در اوایل دهه‌ی اخیر برآورد می‌شد که شیوع این اختلال ۱ در ۳۳۵ نفر باشد. این میزان در سال‌های اخیر رو به افزایش بوده است، به طوری که طبق آخرین پژوهش‌ها این آمار در سال ۲۰۰۹ میلادی ۱ مورد در هر ۹۱ نفر در آمریکا و یک مورد در هر ۶۶ نفر در انگلستان گزارش شده است. همچنین در آخرین ویرایش راهنمای آماری و تشخیصی اختلالات روانی آمریکا، شیوع آن یک به ۵۹ ذکر شده است.

تاکنون هیچ مطالعه‌ی جامعی در زمینه‌ی شیوع این اختلال در کشور ما صورت نگرفته است. با این حال مطالعات شیوع شناسی در ایران، گستره‌های از یک به ۱۵۰ بین کودکان گزارش کرده‌اند. اختلال طیف اتیسم تبدیل به یکی از همه گیر‌ترین اختلالات رشدی شده است.

اختلال در عملکرد اجتماعی:

یکی از علامت‌های مهم اتیسم، اختلال در ارتباطات اجتماعی است. کودکان طبیعی از همان هفته‌های اول تولد به طور قابل ملاحظه ای اجتماعی هستند، در واقع نوزاد انسان به طور ذاتی برای ارتباط اجتماعی و تشخیص چهره‌ی انسانی آمادگی دارد، در حالی که در کودکان دارای اتیسم گرایش کمی به چهره‌ی انسانی وجود دارد و به دنبال آن، این کودکان گرایش کمی به برقراری تماس چشمی دارند. آن‌ها در درک احساسات دیگران مشکل دارند و قادر به همدلی با آن‌ها و قرار دادن خود به جای آن‌ها نیستند و این سد بزرگی بر سر دوست‌یابی آن‌هاست.

این مشکلات در مراحل ابتدایی رشد به صورت‌های زیر آشکار می‌شود:

کودک کمتر به دیگران نگاه می کند.وقتی کودک را صدا می کنند پاسخ نمی دهد(به نام خودش واکنش نشان نمی دهد).کودک ارتباط غیر کلامی برقرار نمی‌کند؛ مثلاً نمی‌تواند به اشیاء مورد علاقه‌ی خودش اشاره کند.
بازی‌های اجتماعی (مثلاً دالیبازی یا قایم باشک) را انجام نمی‌دهد و یا به طور یک جانبه و با خودشان انجام می دهد.

اختلال ارتباطی:

از دیگر مشکلات اصلی در اتیسم، اختلال جدی در برقراری ارتباط است. افراد دارای اتیسم در جنبه‌های مختلف رشد زبان، گفتار و ارتباط مشکل دارند. کودکان دارای اتیسم نمی‌توانند برای اهداف اجتماعی از زبان استفاده کنند. برای مثال نمی‌توانند برای برقراری رابطه‌ی اجتماعی کلمات و زبان را به کار بگیرند. نیمی از افراد دارای اتیسم هرگز از زبان و گفتار جهت ارتباط استفاده نمی‌کنند و در صورت استفاده از کلام در گفتار این افراد مشکلات زیر چشم می‌خورد:

۱-تکرار طوطی‌وار جملات و کلمات که به دو صورت ظاهر می‌شوند:
هنگامی که فردی با آن‌ها صحبت می‌کند همزمان جملات او به صورت طوطی وار تکرار می‌کنند.
جملات و عباراتی که دیگران به کار می‌برند را به حافظه می‌سپارند و بعداً بدون اینکه آن جملات کاربردی داشته باشند آن‌ها رابه صورت طوطی وار تکرار می‌کنند.
۲-استفاده نادرست از ضمایر؛ مثلاً کودک بجای آنکه بگوید “من” می‌گوید “او” .

۳-فقدان آهنگ و ملودی معمول در کلام. به این صورت که آهنگ کلام کودک یکنواخت و ثابت است.

۴-معمولاً معنا و مفهومی در گفتار این کودکان وجود ندارد.

۵-این کودکان جهت برقراری ارتباط از کلام استفاده می‌کنند.

۶-در گفتار خود به خوبی از حروف ربط استفاده نمی‌کنند.

اختلال شناختی:

نیمی از کودکان دارای اتیسم هوش پایینی دارند. در برخی از این افراد هوش جزیره‌ای وجود دارد. هوش جزیره‌ای به این معناست که کودک در یک یا چند زمینه (مانند نقاشی یا موسیقی) توانایی‌های قابل توجه دارد در حالی که ممکن است از نظر سایر توانایی‌ها مشکل داشته باشد. همچنین در آن‌ها تفکر انتزاعی وجود ندارد. یعنی کودک نمی‌تواند خودش را به جای دیگران قرار دهد و یا به مسائلی غیر از چیزهایی که به چشم می‌بیند فکر کند. هرچه بهره‌ی هوشی در این افراد پایین‌تر باشد احتمال بروز تشنج مغزی بالاتر می‌رود. توانمندی‌های حرکتی و درک لمسی نیز در این افراد بهتر از توانمندی درک مفاهیم نمادین است.

اختلال رفتاری:

ین کودکان با اشیاء و وسایل ارتباط بهتری برقرار می‌کنند تا با انسان‌ها. علاوه بر این، آن‌ها به جنب‌های ناکارآمد اشیاء و اشیاء غیر کاربردی وابستگی غیر معمول دارند. همچنین حرکات تکراری بی‌هدف مثل تکان دادن دست‌ها، راه رفتن روی انگشتان پا، ردیف کردن یا چرخیدن اشیاء در آن‌ها دیده می‌شود. این کودکان به موقعیت‌ها و شرایط جدید واکنش های بسیار شدید نشان می‌دهند. آن‌ها از چیزهای جدید، از افراد جدید، از تغییر دکوراسیون منزل و حتی تعویض‌اتومبیل خانوادگی شان به شدت می ترسند و به آن واکنش نشان می‌دهند مهارت‌های بازی در این کودکان به شدت در سطح پایین است و نمی‌توانند بازی‌های اجتماعی انجام دهند.

 

 

منبع:انجمن اوتیسم ایران